Skip to Content


احکام ضروری اعتکاف


گزارش: فعالین اعتکاف و معتکفین وابسته به موسسه آموزش عالی حوزوی خواهران میبد

🔹وقتی می خواهید معتکف شوید باید به این نکات توجه کنید:

✅اذیت نشدن پدر و مادر

•در صورتی که با معتکف شدن شما، پدر و مادرتان اذیت شوند، اعتکاف حرام و باطل است؛ بنابراین باید رضایت آنان را جلب کنید. حتی اگر والدین در ابتدا راضی به اعتکاف شما باشند، ولی پیش از پایان روز دوم از ادامه اعتکافتان اذیت شوند، باید محل اعتکاف را ترک کنید، اما اگر پس از پایان روز دوم، ابراز نارضایتی و ناراحتی کنند نمی توانید اعتکاف را باطل کنید؛ زیرا اعتکاف پس از پایان روز دوم واجب می شود.؛ بنابراین بهتر است والدین را از این مسأله آگاه کنید تا از شما دلخور نشوند.

✅اجازه کارفرما

•اگر در استخدام کسی یا جایی هستید (برای مثال کارگر یا کارمند شرکت، مؤسسه یا اداره ای هستید) و قراردادتان  به گونهای است که باید در ساعات اداری، در آنجا باشید، اعتکاف شما بدون اجازه از مسؤولان امر صحيح نیست.

احکام ضروری اعتکاف  2   (قابل ارائه به معتکفین قبل از اعتکاف)

 

✅شکسته نبودن نماز (مسافر نبودن)

• اگر مسافر هستید و نمازتان شکسته است، روزه برای شما صحیح نیست و به همین جهت نمی توانید معتکف شوید، چون روزه از شروط اعتکاف است و بدون روزه اعتکاف معنا ندارد؛ مگر اینکه از پیش نذر کرده باشید که در سفر روزه بگیرید. در این صورت – اگر چه کمتر از ده روز در سفر می مانید و نمازتان شکسته است–  باید روزه بگیرید؛ بنابراین می توانید معتکف هم بشوید.

✅توانایی بر روزه گرفتن

• همان طور که اشاره شد، روزه گرفتن شرط اساسی برای اعتکاف است و بدون روزه اعتکاف صحیح نیست و اگر روزه معتکف باطل شود اعتکاف او هم باطل می شود؛ بنابراین اگر روزه گرفتن برای شما ضرر دارد، یا احتمال عقلایی می دهید که با روزه گرفتن، بیمار میشوید یا بیماری شما تشدید می شود یا دیرتر بهبودی برایتان حاصل می شود، اعتکاف شما صحیح نیست؛ بلکه اگر روزه بگیرید کار حرامی مرتکب شده اید.

✅روزه قضا در اعتکاف

• اگر روزه قضا دارید باید هنگام اعتکاف نیت روزه قضا کنید؛ زیرا روزه مستحب برای کسی که روزه قضای ماه رمضان دارد، صحیح نیست. همچنین روز سوم را هم که اعتکاف واجب میشود، میتوانید نیت روزه قضا کنید.

✅اعتکاف نیابتی

• اعتکاف را می توانید به نیابت از شخصی که از دنیا رفته به جا آورید؛ ولی به نیابت از چند نفر مرده صحیح نیست؛ البته می توانید ثواب اعتکافتان را به روح آنان هدیه کنید؛ همچنین اگر می خواهید به نیابت از شخص زنده معتکف شوید باید به قصد رجا باشد.

✅مساجد اعتکاف

• باید نظر مرجع تقلیدتان را در مورد مساجدی که اعتکاف در آن صحیح است بدانید.  برای مثال آیت الله العظمی خامنه ای و آیت الله العظمی سیستانی می فرمایند: اعتکاف در هر مسجدی به قصد رجا (به اميد اين‌كه مطلوب خداوند واقع شود) صحیح است؛ و آیت الله العظمی مکارم می فرمایند: اگر در مسجدی به طور مرتب اقامه نماز می شود، اعتکاف در آن صحیح است.

✅رها کردن اعتکاف

• هر چند در روز اول و دوم میتوانید با اختیار  اعتکاف را رها کنید ولی در روز سوم (با پایان روز دوم)، اعتکاف واجب می شود و نمی توانید آن را قطع و باطل کنید و در صورت رها کردن اعتکاف در روز سوم (بدون ضرورت و ناچاری) مرتکب حرام می شوید و قضای آن واجب می شود.

🔹توجه: اگر کسی ایام یا سال خاصی برای نذر اعتکاف تعیین نکرده، در روز اول و دوم می تواند به هم بزند و از اعتکاف خارج شود.

احکام ضروری اعتکاف 3 (قابل پخش قبل از شروع اعتکاف)

 

✅نیت (اخلاص)

•اعتکاف باید با قصد قربت و اخلاص باشد.

 

✅شرط های جایز در نیت

•اگر احتمال می دهید که نتوانید اعتکاف را به پایان برسانید یا ممکن است در روز سوم برایتان ضرورتی (شرعی، عقلی یا عرفی) پیش آید که نتوانید به اعتکاف ادامه دهید، می توانید هم زمان با نیت اعتکاف شرط کنید که اگر عذر عرفی یا شرعی برایتان پیدا شد، بتوانید اعتکاف را بر هم زنید؛ هر چند در روز سوم باشد تا در صورت خروج از اعتکاف مرتکب حرام نشوید.

توجه: این شرط ها باید مقارن (هم زمان) با نیت اعتکاف باشد نه قبل و بعد از آن.

 

✅زمان نیت

•وقت نيت اعتکاف، قبل از طلوع فجر روز اول است و اگر اول شب یا در اثنای شب، اعتکاف را شروع کرده اید می توانید همان موقع  نیت کنید و تلفيق كردن ـ بدين‌گونه كه جزئى از روز اول را با جزئى از روز آخر يك روز كامل به حساب بياورد ـ صحيح نيست.

توجه: در اعتكاف بايد از ابتداى روز اول شروع كرد، لذا روزى كه ناقص مانده جزو اعتكاف محسوب نمى‌شود هرچند كه تأخير از روى اضطرار باشد.

 

✅غصب

مراقب باشید در اعتکاف جای کسی را نگیرید چون علاوه بر اینکه غصب محسوب می شود و کار حرامی است، به فتوای برخی مراجع (مانند آیت الله العظمی مکارم) اعتکاف شما با این کار باطل می شود.

 

✅مقررات

•اگر شرایط اعتکاف را ندارید یا مقررات اعتکاف به گونه ای است که شما نمی توانید معتکف شوید، نمی توانید از افطاری و سحری معتکفان استفاده کنید، مگر اینکه صاحبان غذا یا مسؤول اعتکاف اجازه دهد.

 

✅محتلم شدن

•اگر محتلم شدید (در خواب منی از شما خارج شد) باید پس از اینکه متوجه شدید، فوراً از مسجد خارج شوید و غسل کنید و باز گردید، چون توقف جنب در مسجد حرام است و اگر این کار را از روی خجالت یا سهل انگاری ترک کنید، هم مرتکب حرام شده اید و هم اعتکاف شما باطل می شود.

 

✅حضور مستمر در مسجد

•اگر می خواهید معتکف شوید باید بدانید که شرط صحیح بودن اعتکاف شما در طول زمان اعتکاف، حضور مستمر در مسجد است و خروج از مسجد در ایام اعتکاف موجب باطل شدن اعتکاف می شود و اگر اعتکاف واجب شده باشد (مثل کسی که دو روز مانده) خروج غیر ضروری از مسجد، حرام هم هست. ولی اگر به جهت ضرورت عقلی، عرفی و شرعی از مسجد خارج شوید، اشکال ندارد؛ مانند: مراجعه به پزشک در موارد اضطرار، رفتن به دستشویی (ضرورت عقلی)، عیادت بیمار و تشییع جنازه مرده (ضرورت عرفی)، غسل و وضوی واجب (ضرورت شرعی).




رای شما
میانگین (0 آرا)
The average rating is 0.0 stars out of 5.